Volgens internationaal onderzoek wordt er in Nederland relatief gezien het meest gebruik gemaakt van een assessment als sollicitatieprocedure tool dan in andere landen. Door de kosten die een assessment met zich meebrengt wordt het nog niet wijdverspreid gebruikt door kleinere organisaties.
Er is een duidelijke stijgende trend in de afgelopen jaren van het gebruik van assessments. Nu zal je waarschijnlijk begrijpen dat dit niet geldt voor alle banen. Als je solliciteert voor een functie als productiemedewerker, schoonmaakmedewerker, medewerker bediening of vergelijkbare banen zal je waarschijnlijk er niet snel in aanraking mee komen.
Ook als je solliciteert bij kleinere organisaties hoef je er ook niet snel geconfronteerd mee te worden. Voor de hooggeschoolde vacatures zijn ze vaker regel dan uitzondering.
Wat is een assessment?
Een assessment is een test om te beoordelen of jij geschikt bent voor een functie. Het is een beoordeling- en toetsingsinstrument. Het wordt gebruikt om nieuw personeel te selecteren en soms ook om personeel dat al in dienst is te beoordelen.
In dit artikel zullen een we overzichtelijk beeld neerzetten en stapsgewijs elke belangrijk aspect behandelen van dit onderwerp.
Betekenis assessment in de praktijk
Een assessment kan uit verschillende onderdelen bestaan. In de praktijk behelst het een aantal vaste onderdelen waarvan we de belangrijkste hoofdlijnen behandelen in dit artikel.
- Persoonlijkheidstest
- Capaciteitentest / Intelligentietest
- AC-opdrachten (Assessment Center opdrachten): Postbak / Postvak opdracht, Rollenspel, Analyse en presentatie, Groepsdiscussie
De meest populaire assessments zijn persoonlijkheidstesten en intelligentietesten ook wel capaciteitentesten genoemd. Vooral door de opmars van het internet in de 21ste eeuw kunnen deze testen nu ook makkelijker online worden afgenomen en mede hierdoor is het makkelijker geworden voor organisaties om assessments vaker digitaal te hanteren.
De populariteit van de e-assessment is enorm toegenomen in dit decennium. Meer dan twee derde van alle assessmentprocedures kent een vorm van een digitaal assessment of te wel een e-assessment.
Persoonlijkheidstest
Een persoonlijkheidstest is een onderdeel dat vrijwel in alle assessmentprocedures voorkomt. De werkgever wil graag een ‘objectiever’ beeld over jouw persoonlijkheid. Een persoonlijkheidstest zal een duidelijk en objectief beeld weten te schetsen van de sollicitant.
Bij een persoonlijkheidstest moet een kandidaat een vragenlijst of lijst met stellingen bestaande uit, afhankelijk van de diepgang van de test, meestal tussen de 50 en 250 vragen beantwoorden middels keuzemogelijkheden.
Voorbeeld stelling / vraag persoonlijkheidstest
- Ik leg makkelijk contact met mensen die ik niet ken
Helemaal mee oneens | Mee oneens | Soms wel soms niet | Mee eens | Helemaal mee eens - Ik ben makkelijk teleurgesteld
Helemaal mee oneens | Mee oneens | Soms wel soms niet | Mee eens | Helemaal mee eens - Ik sta niet graag in het middelpunt van de aandacht
Helemaal mee oneens | Mee oneens | Soms wel soms niet | Mee eens | Helemaal mee eens
Bij de uitgebreidere persoonlijkheidstesten komen vragen en/of stellingen meerdere keren terug in een andere vorm. Elke vraag/stelling correspondeert met een dimensie van je persoonlijkheid.
Big Five Model
Meestal wordt je persoonlijkheid getest in de dimensies van het vijf-factor model (Big Five model). Deze dimensies zijn
- Extraversie
- Vriendelijkheid
- Openheid
- Emotionele Stabiliteit
- Zorgvuldigheid
Meer uitgebreidere informatie over dit onderwerp wordt behandeld in het artikel Persoonlijkheidstest. De betekenis van het testen van persoonlijkheid en de dimensies van je persoonlijkheid worden doorgenomen en uitgewerkt.
Capaciteitentest / IQ-test / Intelligentie test
Net als de persoonlijkheidstest is een capaciteitentest of intelligentietest een veel voorkomend onderdeel bij een assessment. Veel vacatures hebben als eis een bepaald werk- en denkniveau. Denk bijvoorbeeld aan HBO of WO werk- en denkniveau.
→ In het artikel Capaciteitentest wordt dieper ingegaan wat een capaciteitentest inhoudt en de mogelijke (sub-)testen die je kan verwachten bij een capaciteitentest of intelligentietest.
→ In het artikel Capaciteitentest oefenen geven we per sub-test voorbeeldvragen om je een beter beeld te geven wat je kan verwachten bij een dergelijke test en hoe je hierop kan oefenen.
Assessment Center
Als je het begrip Assessment Center hoort zal je vanzelfsprekend kunnen denken dat het gaat om een fysieke locatie waar men assessments afneemt. Niets is minder waar. Assessment center duidt op de methode waarmee een kandidaat wordt onderworpen om zijn of haar geschiktheid te beoordelen voor de functie. Deze verzamelnaam behelst de volgende onderdelen; praktijksimulaties en psychologisch onderzoek door middel van tests en interviews.
Enkele veel voorkomende opdrachten die hierbij horen zijn groepsdiscussie, rollenspel, analyse en presentatie en de postvak opdracht.
→ Het artikel AC-opdrachten gaat uitgebreider in op bovenstaande opdrachten met duidelijke voorbeelden uit de praktijk.
Testresultaten Assessment
De resultaten van het assessment mogen zonder dat jij ze hebt ingezien en zonder jouw toestemming niet worden gedeeld met de werkgever. Als de assessoren van buitenaf zijn aangetrokken is het assessmentbureau bijna altijd aangesloten bij het NIP. NIP staat voor Nederlandse Instituut voor Psychologen.
Je hebt dus het recht om de testuitslagen niet te laten delen met de werkgever, hou er hierbij wel rekening mee dat het je kansen verkleind op de baan waarop jij gesolliciteerd hebt. Is het assessmentbureau aangesloten bij het NIP en is naar jouw mening het assessment niet op correcte wijze afgenomen, dan kun je altijd een klacht indienen. Is het niet het geval dat het assessmentbureau bij het NIP is aangesloten vraag dan jouw rechten en plichten met betrekking tot het assessment op.
De ultieme voorbereiding op een assessment? Lees ons artikel dat je wegwijs zal maken om je zo goed mogelijk voor te bereiden op alle facetten van je assessment.
| Assessment Artikelen | |
|---|---|
| 1. Assessment | |
| 2. Assessment oefenen | |
| 3. Persoonlijkheidstest | |
| 4. Capaciteitentest | |
| 5. Capaciteitentest oefenen | |
| 6. Assessment center | |
| 7. Assessment center voorbereiden | |
