Een (cognitieve) capaciteitentest is een veel voorkomend onderdeel bij een assessment. Dat een sollicitant een bepaalde opleiding op een bepaald niveau heeft afgerond betekent niet altijd dat hij of zij dat werk- en denkniveau heeft. Vaak zetten bedrijven daarom ook een dergelijke test in bij een assessment. Hieronder worden enkele redenen opgenoemd waarom bedrijven dit nodig achten.
Redenen voor een capaciteitentest
Koren van het kaf scheiden
In geval van een HBO werk- en denk niveau kunnen er binnen een statisch normale verdeling zowel afgestudeerden zitten die boven (WO) of onder (MBO) een HBO werk en denkniveau zitten. Hetzelfde geldt ook voor studenten of afgestudeerden in het MBO en de universiteit. Een capaciteitentest biedt hiermee een mogelijkheid voor werkgevers om ‘het koren van het kaf te scheiden’.
Diploma-inflatie
Er bestaat ook een verschijnsel genaamd diploma-inflatie. Waar in de jaren zestig van de vorige eeuw het aantal hoogopgeleiden rond de 5% lag in Nederland is dit inmiddels gestegen naar 30%. We kunnen hieruit niet concluderen dat het aantal ‘hoogbegaafden’ is gestegen in 50 jaar tijd maar dat de toegang tot onderwijs van alle sociale klassen is verbeterd.
Een ander probleem wat zich voordoet bij diploma-inflatie is de kwaliteit van een bepaald diploma. Is een Master in Rechten aan de Universiteit van Leiden evenveel waard als een Master in Culinary Arts aan de University of Trinidad and Tobago?
Werkervaring maar geen diploma
Er bestaan ook kandidaten die veel gerelateerde werkervaring hebben of die wel een bepaald werk en denkniveau bezitten en die in aanmerking zouden kunnen komen voor een vacature MAAR die niet een bepaald diploma hebben van het vereiste niveau. Met een dergelijk capaciteitentest kan aangetoond worden of deze kandidaat het vereiste niveau bezit of niet.
Capaciteitentest onderdelen
Een intelligentietest bestaat meestal uit een viertal onderdelen:
Logische intelligentie
→ Het vermogen om logische verbanden te leggen.
De sub-testen zijn die de logische intelligentie in kaart brengen van een persoon zijn:
- Analogieën
- Syllogismen
- Figuurreeksen
Verbale intelligentie
→ Het vermogen om taal te begrijpen.
Testen die de verbale intelligentie meten zijn bijvoorbeeld:
- Antoniemen
- Associatietesten
- Woordkennistesten
Numerieke intelligentie
→ Bekwaamheid van je rekenvaardigheid.
Testen die de numerieke intelligentie van mensen meten zijn onder andere:
- Cijferreeksen
- Numerieke redeneersommen
- Redactiesommen
Ruimtelijke intelligentie
→ Het vermogen om complexe ruimtelijke beelden en vormen waar te nemen en op te lossen.
Voorbeelden van sub-testen zijn bijvoorbeeld:
- Kubussen vouwen
- Figuurreeksen
- Samengestelde figuren
In het artikel Voorbereiden op een Assessment wordt dieper ingegaan hoe je je kan prepareren voor dergelijke testen middels uitgebreidere uitleg, voorbeelden en handige links.
Voorbeeld capaciteitentest
In intelligentietest oefenen geven we allerlei voorbeelden en oefenmateriaal om je goed voor te bereiden voor een capaciteitentest. Elk van bovenstaand beschreven sub-testen worden uitvoeriger behandeld.